I-Word Foundation
Yabelana ngaleli khasi



THE

I-WORD

MARCH 1907


I-Copyright 1907 ka-HW PERCIVAL

AMADODA NABANGANE

Umngani ovela eCentral States ubuze: Ingabe akulungile ukusebenzisa ingqondo esikhundleni sezinto ezingokwenyama ukuze uphulukise ukugula ngokomzimba?

Umbuzo uhlanganisa insimu enkulu kakhulu ukuze ungaphenduli ngokungafanele ngokuthi “yebo” noma “cha.” Kunezimo lapho umuntu enesizathu sokusebenzisa amandla okucabanga ukunqoba ukugula ngokomzimba, lapho-ke singasho ukuthi bekungalungile. Esikhathini esiningi samacala kunqunywe ngokungalungile ukusebenzisa ingqondo esikhundleni sezindlela zomzimba zokwelapha izifo zomzimba. Manje-ke singanquma kanjani ukuthi yiziphi izimo ezilungile futhi ezingalungile? Lokhu kungabonakala kuphela ngokuya ngemigomo ethintekayo. Uma sizizwa siqinisekile ngomgomo izindlela ezisetshenzisiwe zizovumelana naso futhi ngakho-ke zilungile. Ukuze umbuzo uphendulwe ngendlela ejwayelekile hhayi endabeni ethile, ukuthi uma umgomo ubonwa umuntu ngamunye uzokwazi ukuwusebenzisa kunoma yiliphi icala bese ethola ukuthi kulungile noma akulungile yini ukwelapha izifo zomzimba izinqubo zengqondo. Ake sithole lesi simiso: Ngabe amaqiniso okugula ngokomzimba angamaqiniso, noma ingabe ayizikhohlisi? Uma ukugula ngokomzimba kungamaqiniso kumele kube wumphumela wezimbangela. Uma lokho okuthiwa ukugula okungokomzimba kungamacebo okuthi akulona iphutha lomzimba, kungukukhohlisa. Uma ukudukiswa kuthiwa kuyisifo sengqondo nokuthi ukugula kutholakala emqondweni hhayi emzimbeni wenyama lapho-ke ukuduka akusona ukugula komzimba, kuwubuwula. Kepha manje asikwazi ukubhekana nobuhlanya; sikhathazekile ngokugula ngokomzimba. Ngokuvumela ukuthi ukugula ngokomzimba kungamaqiniso, sithi lawo maqiniso angumphumela. Isinyathelo esilandelayo ukufuna izimbangela zale miphumela. Uma sikwazi ukuthola imbangela yokugula ngokomzimba sizokwazi ukwelapha abagulayo ngokomzimba ngokususa imbangela yaso nokusiza imvelo ukulungisa lowo monakalo. Ukugula ngokomzimba kungaba yimbangela yezimbangela zomzimba noma zezimbangela zengqondo. Ukugula ngokomzimba okubangelwa izindlela zomzimba kufanele kulaphe ngezindlela zomzimba. Ukulimala okungokomzimba okunezimbangela zengqondo, kufanele kube nesizathu somqondo sokugula kususwe bese imvelo kufanele ivunyelwe ukuthi iphinde iqale kabusha ukuvumelana ngokomzimba. Uma lokhu okwandulelayo kunembile, manje singasho ukuthi noma yikuphi ukugula ngokomzimba okunesizathu somzimba akufanele kuphathwe ngokomqondo, nokuthi noma yikuphi ukugula okuvela ngenxa yezizathu zengqondo kufanele kube nezimbangela ezisusiwe kanti nemvelo izolungisa ukugula ngokomzimba. Ubunzima obulandelayo okufanele bususwe ukuze kutholakale indlela yethu ukuthatha isinqumo sokuthi yikuphi ukugula okuphathelene nomzimba okunezimbangela zomzimba, nokuthi yikuphi ukugula okunomzimba okunezimbangela zengqondo. Ukusikeka, amanxeba, amathambo ephukile, ama-sprains nokunye okunjalo, kubangelwa ukuthintana ngqo nodaba lomzimba futhi kufanele athole ukwelashwa ngokomzimba. Izifo ezifana nokuphuza, isifo sikashukela, i-gout, i-locomotor ataxia, inyumoniya, i-dyspepsia kanye nesifo se-Brights, zibangelwa ukudla okungafanele nokunganakwa komzimba. Lokhu kufanele kwelashwe ngokunakekelwa okufanele komzimba nangokuwunika ukudla okwakhayo, okuzosusa imbangela yokugula kwabagulayo futhi kunikeze nemvelo ithuba lokubuyisela umzimba esimweni sawo esiphilile. Ukulimala okungokomzimba okuwumphumela wezimbangela zomqondo, njengokwethuka, nezifo ezilethwa ukusetshenziswa kwama-narcotic, izidakamizwa notshwala, kanye nezifo ezibangelwa imicabango nezenzo zokuziphatha okubi, kufanele zelaphe ngokususa imbangela yalesi sifo, kanye nokusiza imvelo ukubuyisa ukulingana komzimba ngokudla okunempilo, amanzi amsulwa, umoya omusha kanye nelanga.

 

Ingabe kulungile ukuzama ukuphulukisa ukugula ngokomzimba ngokuphathwa kwengqondo?

Cha! Akulungile ukuzama ukwelapha izifo zomzimba zomunye "ngokwelashwa kwengqondo," ngoba umuntu uzolimaza isikhathi eside kunokuhle. Kodwa umuntu unelungelo lokuzama ukwelapha noma iyiphi inkinga yezakhe futhi umzamo ungahlangana nemiphumela emihle uma nje engazami ukuzenza akholelwe ukuthi akanakho ukugula.

 

Uma kulungile ukuphulukisa ukugula ngokomzimba ngezindlela ezingokwengqondo, ukuhlinzeka ngezifo ezingokomzimba kunemvelaphi engqondweni, kungani kungalungile isosayensi engqondweni noma yobuKristu ukuphulukisa lezo zifo ngokuphathwa kwengqondo?

Akulungile ngoba ososayensi abangamaKristu nabengqondo abawazi umqondo noma imithetho elawula futhi elawula isenzo somqondo; ngoba ezimweni eziningi usosayensi wezengqondo, engazi imbangela yengqondo yokugula ngokomzimba, futhi evame ukuphika ubukhona kwabagula, uzama ukwenza ikhambi ngokuyala ngengqondo kwengqondo yesiguli sakhe noma ngokunikeza engqondweni yomqondo ukubekezelela ukuthi uphakeme kwabagulayo noma ukuthi ogulayo kumane kuyinkohliso; ngakho-ke, engazi imbangela noma umphumela omuhle engqondweni yakhe engqondweni yesiguli sakhe maqondana nokugula, ikakhulukazi uma ogulayo enganakwa noma ebhekwa njengodukisayo, akanakulunga ekwelashweni. Futhi, uma isisusa sakhe besilungile ekuzameni ukwelashwa kweziguli futhi imiphumela ibonakala inosizo, noma kunjalo ukuphathwa okunjalo kungaba okungalungile uma usosayensi wezengqondo eyemukela noma ecela imali yokwelashwa.

 

Kungani kungalungile ukuthi ososayensi bengqondo bathole imali yokwelashwa kokugula ngokomzimba noma kwengqondo kuyilapho odokotela bekhokha imali yabo ejwayelekile?

Bekungaba ngcono kakhulu ukuba uMbuso ubungakhokhela noma unakekele odokotela abantu, kodwa njengoba lokhu kungenjalo udokotela uyakufanelekela ukucela izimali; ngoba, okokuqala akazenzi sengathi unamandla okulumba ngezinqubo zengqondo, kuyilapho ebona ukuthi izifo ezingokomzimba zingamaqiniso, futhi uyakuphatha ngendlela engokwenyama, futhi ekuphatha ngezindlela ezingokwenyama unelungelo lokukhokhelwa ngokomzimba. Akunjalo kusosayensi wengqondo noma omunye, ngoba uthi ukwelapha ngengqondo, futhi imali akufanele ikhathazeke nengqondo ekwelapheni izifo, njengoba imali isetshenziselwa futhi isetshenziselwa izinjongo zenyama. . Uma, ngakho-ke, ukugula ngokomzimba kubizwa ngokuthi inkohliso, wayengeke abe nelungelo lokuthatha imali yenyama yokwelapha lokho okwakungekho; kodwa uma evuma ukugula okungokomzimba futhi welapha ngezinqubo zengqondo wayeyobe engasenalo ilungelo lokuthola imali ngoba inzuzo etholiwe kufanele ibe ngeyohlobo njengenzuzo enikeziwe, futhi inzuzo ivela engqondweni inkokhelo kuphela kufanele ibe ukwaneliseka kokwazi ukuthi inzuzo isinikiwe. Inzuzo etholiwe kufanele itholwe endizeni efanayo lapho kunikezwa khona inzuzo futhi ngokuphambene nalokho.

 

Kungani kungalungile isosayensi yengqondo ukuthola imali yokwelapha izifo lapho echitha sonke isikhathi sakhe kulo msebenzi futhi kufanele abe nemali yokuphila?

Ngoba umuntu othola imali akakwazi ukubuyisela impilo ephelele kulowo oguliswa yingqondo ngenkathi ingqondo yomphilisi wengqondo engcoliswa umcabango wemali. Umuntu ubengeke aqashe umuntu ochithekile, ongahlelekile futhi oziphethe kabi ukuze afundise futhi athuthukise isimilo sakhe noma sezingane zakhe; futhi akukho muntu okufanele futhi aqashe usosayensi wezengqondo noma ongumKristu ukwelapha yena noma abangane lapho umqondo “wososayensi” ugonyululwe futhi uguliswa yimali encane. Kwanele ukusho ukuthi lowo ophilisa ngokwengqondo uphulukisa othandweni lokwelapha nokuzuzisa abanye abantu. Uma lokhu kuyiqiniso, futhi umbuzo wemali ungangeni engqondweni yakhe uyovukela ekucabangeni kokwemukela imali; ngoba umcabango wemali nothando lomuntu akayona endizeni efanayo futhi ayifani nezimfanelo zabo. Ngakho-ke, lapho imali iphakanyiswa ekukhokheleni izinzuzo ezitholakele, umphilisi uzokwenqaba uma ephulukisa kuphela othandweni lwabanye. Lokhu ukuvivinya kwangempela kokwelashwa. Kepha kuyabuzwa ukuthi angasinikela kanjani sonke isikhathi sakhe emsebenzini wakhe futhi aphile ngaphandle kokuthola imali? Impendulo ilula kakhulu: Imvelo izovikela bonke abamthanda ngokweqiniso futhi abanikela ngokuphila kwabo ukuze bamsize emsebenzini wakhe, kepha bazanywa izivivinyo eziningi ngaphambi kokuba bamukelwe futhi banikezwe zona. Enye yezidingo ezidingwa yimvelo yongqongqoshe nodokotela ukuthi uzoba nengqondo emsulwa, noma ukuthi umqondo wakhe uzokhululeka othandweni lokuzizuzela yena. Ngokubona ukuthi lowo ozopholisa unenhloso yemvelo yesintu nezifiso ukusiza ngokuphulukiswa kwengqondo. Uma enamakhono emvelo futhi ehlangana nanoma iyiphi impumelelo, iziguli zakhe ngokwemvelo zifisa ukukhombisa ukubonga kwazo, futhi zimnikeze imali, yize ayengayifuni. Uma ekufuna noma ekwamukela lokhu ngaso leso sikhathi kufakazela ukuthi akayena umuntu okhethwe yimvelo; uma ekuqaleni enqaba imvelo izama futhi, futhi athole ukuthi uswele imali, futhi uma enxuswa ukuba ayisebenzise kunesidingo esikhulu sokuthi kubonakale ukuthi kuyamphoqa; futhi ukwamukelwa kwemali noma ngabe inhloso yakhe enhle kungenzeka ukuthi iyindlela enhle, kuyindlela yokuqala yokufaka ingqondo yakhe ngengqobelo yemali — njengoba kuye kwaba njalo ngabaphilisi abaphumelele kakhulu. I-microbe yemali ithelela engqondweni yakhe, futhi isifo semali sikhula ngempumelelo yakhe, futhi yize ebonakala sengathi azosiza iziguli zakhe engxenyeni ethile yemvelo yakhe uzozilimaza kwenye ingxenye ngoba, yize engazi, uye waziphatha kabi futhi ogula ngengqondo futhi angeke ehluleke ukuphulukisa iziguli zakhe ngezifo zakhe. Kungathatha isikhathi eside, kepha amagciwane esifo sakhe azongena ezingqondweni zeziguli zakhe, futhi lesi sifo sizoqubuka ezinhlangothini ezibuthakathaka kakhulu kwezijwayelekile zazo. Ukuze kungalungile ngomuntu ongaphulukisa ukwelashwa okuhlala njalo ukuthola imali, ngoba ngeke akwazi ukwelapha unomphela uma ethola imali, kepha imiphumela ivele ebusweni bezinto. Ngakolunye uhlangothi, uma isifiso sakhe esisodwa kuwukuzuzisa abanye esikhundleni sokwenza imali ngokuphulukisa imvelo izomhlinzeka.

 

Imvelo ingahlinzeka kanjani umuntu othanda ngempela ukuzuza abanye, kodwa ubani ongenakho indlela yokuzixhasa?

Uma sithi imvelo izohlinzeka asisho ukuthi uzothela imali emathangeni akhe noma ukuthi amandla angabonakali azomondla noma izinyoni zimfunze. Kukhona uhlangothi olungabonakali lwendalo, futhi kukhona uhlangothi olubonakalayo. Imvelo yenza umsebenzi wayo wangempela ohlangothini olungabonakali lwesizinda sayo, kodwa imiphumela yomsebenzi wayo ibonakala phezulu emhlabeni obonakalayo. Akwenzeki ukuba wonke umuntu abe umelaphi, kodwa uma omunye phakathi kwabaningi engase abe nomuzwa wokuthi unekhono lemvelo futhi anqume ukuthi angathanda ukwenza ukuphulukisa kube umsebenzi wokuphila kwakhe, khona-ke indoda enjalo ibingenza umsebenzi wayo ngokuzenzakalelayo. Cishe kuzo zonke izimo ezinjalo wayethola ukuthi imali yakhe yayingeke imvumele ukuthi anikele sonke isikhathi sakhe ekwelapheni ngaphandle kokuba ethole imali. Uma eyamukela imali imvelo yayingeke imamukele. Wayezofeyila esivivinyweni sokuqala. Uma enqaba imali futhi enikela kuphela leso sikhathi ekwelapheni njengoba izimo zakhe zazimvumela, khona-ke uma enekhono lemvelo futhi imisebenzi yakhe ezweni nasemndenini wakhe ingazange ivimbele, wayezothola isikhundla sakhe ekuphileni sishintsha kancane kancane. Ngesifiso esiqhubekayo sokunikela ngesikhathi sakhe ngokukhululeka ukuze asebenzele isintu, izimo zakhe kanye nobudlelwane bakhe nesintu buzoqhubeka bushintsha kuze kube yilapho ezithola ekuleso simo, ngokwezimali nangezinye izindlela, ukuze avumele ukunikela kwakhe sonke isikhathi sakhe emsebenzini wakhe. Kodwa, vele, ukuba wayenomcabango engqondweni yakhe wokuthi ngaleyo ndlela imvelo yayihlose ukumondla, wona kanye lowomcabango wawuyomenza angawufanelekeli umsebenzi wakhe. Ulwazi kumele lukhule kancane kancane ngokukhula kwakhe. Anjalo amaqiniso, angabonakala ezimpilweni zabefundisi abaningi bemvelo. Kodwa ukuze ubone ukuqhubeka kwemvelo ekuthuthukiseni amaqiniso, umuntu kufanele akwazi ukusebenzisana nemvelo futhi abheke ukusebenza kwayo ngaphansi kobuso bezinto.

 

Ingabe abaKristu nabangqondo basenzi kahle uma belapha ukwelapha lapho odokotela behluleka khona?

Lowo obheka imiphumela ngokushesha ngaphandle kokwazi umgomo ohilelekile angasho ukuthi yebo, yebo. Kepha sithi, cha! Ngoba akekho noyedwa ongaphumelela okuhle unomphela ngaphandle kwemiphumela emibi uma izakhiwo zakhe zingalungile futhi uma engazi umgomo obandakanyekile. Ngaphandle kombuzo wemali, umphilisi wengqondo noma omunye ophilisayo cishe uvame ukuqala ukusebenza kwakhe ngezakhiwo ezingalungile, futhi ngaphandle kokwazi inqubo ehilelekile ekusebenzeni kwakhe kwengqondo. Ukuthi belapha izifo ezithile kufakazela ukuthi abazi lutho ngokusebenza kwengqondo, futhi kufakazele ukuthi abakufanele ukusebenzisa isihloko esithi "usosayensi" abathi. Ukube bebengakhombisa ukuthi bayazi ukuthi ingqondo isebenza kanjani maqondana nezifo ezithile bazoba nokufanele ngokomqondo ukuphatha abanye, noma kungenzeka bangafaneleki ngokuziphatha.

 

Yisiphi isisombululo esinaso mayelana nokuthi yiziphi izidingo ezingqondweni isazi sesayensi okufanele sibe nazo?

Ukuze ukwazi ukwenza ngokwengqondo ukuphatha omunye umuntu ngokwengqondo kufanele akwazi ukuzibekela inkinga noma abe nenkinga ethile ayinikezayo ahlangabezana nayo futhi ayixazulule. Kufanele akwazi ukubuka ukusebenza kwengqondo yakhe kwinqubo yokucabanga ngesikhathi sokuxazululwa kwenkinga futhi hhayi nje kuphela ukubona lezi zinqubo zomqondo kucace njengokuhamba kwenyoni indiza igcwele, noma ukupenda kokudonswa ngumdwebi , noma ukuklanywa kwepulani ngumakhi, kepha kufanele futhi aqonde izinqubo zakhe zokusebenza kwengqondo njengoba ezizwa futhi azi imizwa yenyoni nembangela yokundiza kwayo, futhi azizwe nemizwa yomculi futhi azi ukuthi isithombe sakhe, bese ulandela umcabango womakhi futhi azi inhloso yokwakheka kwakhe. Uma ekwazi ukwenza lokhu, ingqondo yakhe iyakwazi ukwenza ngokubonga ngomqondo womunye. Kepha kukhona iqiniso: Uma ekwazi ukwenza lokhu ngeke alokothe ​​azame ukwelapha izinhlungu zomzimba izifo zomzimba, futhi ngeke azame ukwelapha izifo zomzimba “ngokuphatha ingqondo yomunye,” ngesizathu sokuthi akukho umuntu angalapha ingqondo yomunye. Umqondo ngamunye kufanele ube udokotela wakhe uqobo uma uzokwazi ukwelapha ngokwengqondo. Konke akwazi ukukwenza kungaba ukucacisa iqiniso lesimo sokugula siye engqondweni yomunye, futhi akhombise umsuka wokugula nangendlela ukwelashwa kwayo okungenziwa ngayo. Lokhu kungenziwa ngezwi lomlomo futhi akudingi ukwelashwa kwengqondo noma ukwenza okungaqondakali. Kepha uma iqiniso libonwa ligadla emsukeni we-Mental and Christian Science ngoba liphikisana nemibono yababili.

 

Ngamaphi indlela ikhono lokulandela ukusebenza komuntu siqu noma lomunye, nokubona ngempela izimbangela, ukuphikisa izimangalo zososayensi yengqondo nezomKristu?

Izimangalo zazo zombili izinhlobo "zososayensi" zisesimweni sokuphika kanye neziqinisekiso. Bethatha isikhundla sothisha nabelaphi bagomela ikhono labo lokufundisa izimfihlakalo zomhlaba womcabango njengesayensi. Bagomela ngokungabi khona kwendaba kanye nokuphakama kwengqondo, noma bayaphika ubukhona bobubi, izifo nokufa. Nokho bazimisa njengabaholi emhlabeni we-physics ukufakazela ukuthi izinto azikho, ukuthi abukho ububi, futhi asikho isifo, akukho kufa, leso sifo siyiphutha, ukufa kungamanga. Kodwa ngaphandle kokuba khona kwendaba, izifo namaphutha, bebengeke baphile ngendlela abaphila ngayo ngokuthola imali yokwelapha isifo esingekho, futhi bebengeke basungule amasonto nezikole ezibizayo ukuze bafundise ukungabi khona kwezifo, udaba kanye okubi. Igama lesayensi, ososayensi abalizuzile futhi balisebenzise emithethweni eqinisekiswa ngaphansi kwezimo ezinqunywe kusengaphambili, bayalithatha, bese beyiphika le mithetho. Bezikhohlisa, bakhohlisa abanye, ngakho-ke bahlala ezweni lokuduka, elidalwe yibona. Ikhono lokubona ukusebenza kwengqondo, lidumaza ingqondo kusuka ezintweni eziwubukhazikhazi ngoba libonisa ukutholwa kwemiphumela engokomzimba ebangelwa yizimo zengqondo, njengesenzo senzondo, ukwesaba, intukuthelo, noma inkanuko. Ikhono lokubona ukusebenza komqondo womuntu nalo liza nekhono lokuhlola umzimba womuntu njengento engaphandle nengqondo, futhi konke lokhu kufakazela amaqiniso endizeni ngayinye yokusebenza kanye nokusebenza kwengqondo kunoma iyiphi indiza. Umqondo othuthuke kangaka awusoze wakuvuma lokho okushiwo ososayensi bengqondo noma abangamaKristu ngoba lezo zinsolo ziyokwaziwa ukuthi azilungile, futhi uma “ososayensi” babo bengase bakwazi ukubona amaqiniso endizeni ngayinye ngeke esakwazi ukuhlala “ usosayensi” futhi ngesikhathi esifanayo ubone amaqiniso.

 

Yimiphi imiphumela yokwamukelwa nokusebenza kwemfundiso yama-christian noma ososayensi engqondo?

Imiphumela, okwesikhashana, ibonakala izuzisa kakhulu kumacala amaningi ngoba ukudukiswa okwenziwe kusha kanti nokuphila kokukhohlisa kungahlala isikhashana futhi kube yisikhathi kuphela. Kepha kumele kube nokuvela kukho konke ukuduka, okuyoletha imiphumela emibi. Ukufundiswa nokwenziwa kwezimfundiso zabo kuphakathi kwamacala amabi kakhulu futhi afinyelela kude ebhekiswe esintwini njengoba kuphoqa ingqondo ukuthi iphike amaqiniso njengoba ikhona kunoma iyiphi indiza. Umqondo ophathwe kanjena unikezwa amandla okuhlukanisa iqiniso kusuka enkambisweni, futhi ngenxa yalokho awunakukwazi ukuthola iqiniso kunoma iyiphi indiza. Ingqondo iba yimbi, ingaqinisekile, futhi iyokwenqaba noma iqinisekise noma ngabe yini ebizwayo kanye nokuvela kwayo ngakho-ke kuboshiwe, kungahle kube yisihluku.

 

Kungani abahlengikazi abaningi bezengqondo bephumelela uma bengaphili ukwelapha, futhi uma bekungewona okwakumele bazimele bona, iziguli zabo ngeke zithole iqiniso?

Bonke abelaphi abawona amaqola ngamabomu. Abanye babo bakholelwa ukuthi benza okuhle, nakuba bengase bangahlolisisi izisusa zabo. Umelaphi ngengqondo ophumelelayo uyachuma ngoba uzihlanganise naye futhi waba isisebenzi soMoya omkhulu Womhlaba, futhi uMoya woMhlaba uyamvuza. Ukuthi benza umphumela welapha akekho owaziyo ngabo noma umsebenzi wabo uzophika. Kodwa izindlela nezindlela zokwelapha ezenziwa ngazo, izinyanga ngokwazo azizazi. Umelaphi ngokwemvelo akulindelekile ukuba azimele ngendlela engathandeki esigulini, kodwa zonke iziguli azimboni umelaphi ngendlela abefuna zimbone ngayo. Ukube besikholelwa ukuthi ezinye zeziguli eziye zelashwa ngabelapha, lezi zingabonakala ngendlela engafanele. Omunye wemibuzo ephakamayo mayelana nokwelashwa kweziguli, ukuthi yini umelaphi ongenamthetho angase ayiphakamise esigulini sakhe lapho leso siguli silawulwa ngokomqondo noma okungenani sinobudlelwane ngokwanele ukuze samukele iziphakamiso zaso. Ngeke kumangaze ukwazi ukuthi kukhona abelaphi abangathembekile emsebenzini wengqondo, njengoba kukhona kuwo wonke umsebenzi noma imisebenzi. Ithuba nesilingo esinikezwa indoda engenazimiso sikhulu, ngokuthi ngokusikisela kwengqondo noma ukulawula kuyindaba elula ukuthinta ingqondo yesiguli esiphanayo nesibongayo ukugcizelela ukuthi umelaphi wamukele imali noma isipho esikhulu, ikakhulukazi uma obekezelayo ukholelwa ukuthi uye wazuza.

 

Akuzange yini uJesu kanye nabangcwele abaningi baphulukise ukugula ngokomzimba ngezindlela ezingokwengqondo futhi uma kwakungalungile?

Kuyashiwo, futhi sikholelwa ukuthi kungenzeka futhi kuyiqiniso, ukuthi uJesu nabangcwele abaningi belapha ukugula okungokomzimba ngengqondo futhi asinakungabaza ukuthi bekungelona iphutha, uma bekwazi abakwenzayo. Ukuthi uJesu wayazi ukuthi wayekwenzani ekuphulukiseni asikungabazi, futhi abaningi babangcwele nabo babenolwazi oluningi nentando enhle ngesintu, kodwa uJesu nabangcwele abayitholanga imali yokwelapha kwabo. Uma lo mbuzo ubuzwa abavuna umsebenzi wabelaphi abagcini nje ukuma bacabange ngaleli qiniso. Yeka ukuthi kuhluke kanjani kuJesu futhi ngokungangcwele kungabonakala kuJesu noma kubafundi bakhe noma kunoma yimuphi wabangcwele ukukhokhisa imali engaka ngokuvakashela isiguli ngasinye, ukuphulukiswa noma ukungalapheki, noma ukukhokhisa amadola ayikhulu kuya phezulu ngesifundo ngasinye, amakilasi. , ukufundisa abafundi indlela yokwelapha. Ngoba uJesu welapha izifo eziningi akayona imvume yokuthi umuntu azifake ebhizinisini lokuphulukisa ingqondo. Noma ubani ozimisele ukuphila impilo ecishe ifane nekaJesu ngangokunokwenzeka, uyoba nelungelo lokuphulukisa, kodwa uyophulukisa ngothando ngomakhelwane wakhe, futhi angalokothi amukele inkokhelo. UJesu welapha ngolwazi. Lapho ethi “Uthethelelwe izono zakho,” kwakusho nje ukuthi ogulayo usekhokhe inhlawulo yecala lakhe. Ukwazi lokhu uJesu wasebenzisa ulwazi lwakhe namandla akhe ukuze amkhulule ekuhluphekeni okwengeziwe, kanjalo esebenza ngokuvumelana kunomthetho. UJesu, nanoma yimuphi omunye onolwazi, wayengeke aphulukise bonke abeza kuye, kodwa kuphela labo ayengabaphulukisa ngaphakathi komthetho. Yena, ngokwakhe, akazange abe ngaphansi komthetho. Wayengaphezu komthetho; futhi ephezu kwawo wayekwazi ukubona bonke labo abangena ngaphansi komthetho futhi behlupheka kuwo. Wayekwazi ukukhulula izifo ezingokomzimba, zokuziphatha, noma ezingokwengqondo. Izigebengu zokuziphatha zalashwa nguye lapho sezibekezelele ukuhlupheka okudingekayo ukuze azenze zibone ububi bazo, nalapho zifisa ngempela ukwenza kangcono. Labo okugula kwabo okubangelwa yimbangela yengqondo babengelapheka kuphela lapho izimfuno zemvelo yenyama sezifezekile, lapho imikhuba yabo yokuziphatha isishintshile, nalapho bezimisele ukuthwala izibopho zabo ngabanye futhi benze imisebenzi yabo ngabanye. Lapho abanjalo befika kuJesu wasebenzisa ulwazi namandla akhe ukubakhulula ekuhluphekeni okuqhubekayo ngoba base bekhokhe isikweletu emvelweni, bephendukile ezenzweni zabo ezimbi, futhi ngaphakathi kwabo babezimisele ukuthatha nokwenza izibopho zabo. Ngemva kokubaphulukisa wayethi: “Hamba, ungabe usona.”

 

Uma kungalungile ukuthola imali yokwelapha izifo zomzimba ngezinqubo zengqondo, noma ngokunikeza 'isayensi yokufundisa,' akukubi yini ukuthi nothisha wesikole athole imali yokufundisa abafundi kunoma yiliphi igatsha lokufunda?

Kuncane ukuqhathanisa okufanele kwenziwe phakathi kothisha noma umphilisi we-psychology noma ubuKristu kanye nothisha ezikoleni zokufunda. Iqiniso kuphela lapho bafana khona ukuthi ukufundiswa kwabo bobabili kuhlobene nezingqondo zeziguli zabo noma zabafundi. Ngaphandle kwalokho zihlukile ezimangweni zazo, izinhloso, izinqubo, kanye nemiphumela. Umfundi wezikole ufunda ukuthi izibalo zinamanani athile; ukuthi ukuphindaphindwa kwezibalo ezithile kuhlale kunomphumela ofanayo, futhi akaze, ngaphansi kwanoma yisiphi isimo uthisha atshele umfundi ukuthi kathathu okuphindwe kane kubili, noma ukuthi kabili kukwenza abe lishumi nambili. Lapho umfundi efunde ukwanda angaveza njalo iqiniso noma iqiniso lamanga lesitatimende somunye ekuphindaphindeni kwezibalo. Akunakuphikwa ukuthi olaphi uyakwazi ukufundisa ingane yakhe isiguli nganoma yini efana nokucaca. Isifundi sifunda uhlelo lolimi kanye nemathematics ngenhloso futhi kube lula ukuhleleka okuyikho kanye nenkulumo elula yemicabango yakhe kwabanye abaqondayo. Umphilisi wengqondo noma uChristian Scientist akafundisi umfundi wakhe ngemithetho noma isibonelo ukufakazela noma ukuphikisa lokho okushiwo abanye, noma ahlele imicabango yakhe futhi ayiveze ngendlela engathandeki nakwabanye okungeyona eyeenkolelo zakhe, noma avume izinkolelo zakhe nokuqiniseka kwakhe ukumela izimfanelo zabo ngalokho abakufaneleyo. Izikole zokufunda zikhona ngenhloso yokuthi umfundi akwazi ukuwaqonda amaqiniso endiza ahlala kuyo, abe wusizo futhi abe yilungu lomphakathi elihlakani. “Usosayensi” umphilisi akavezi noma akhombise isimangalo somunye “usosayensi” ngezinqubo zakhe, futhi umfundi womelaphi akafakazisi iqiniso lezimangalo zakhe noma zomunye uthisha nganoma yisiphi isilinganiso sokucaca; kepha umfundi wezikole uyakwazi futhi akufakazele ukuthi lokho akufundayo kuyiqiniso noma ngamanga. Uthisha walezi zikole akazenzi sengathi ufundisa ikhambi lokugula ngokomzimba esebenzisa ingqondo, kodwa “usosayensi” uyakwenza, futhi ngenxa yalokho akekho ekilasini linye nothisha ezikoleni. Uthisha ezikoleni uqeqesha ingqondo yomfundi wakhe ukuthi aqonde izinto ezibonakalayo ezinsizweni, futhi uthola inkokhelo yakhe ngemali efakazela izinzwa; kodwa isazi ngengqondo noma kobuKristu sifundisa ingqondo yesiguli sakhe-ukuphikisa, siphike, futhi singakholelwa amaqiniso abonakala emibonweni, futhi ngasikhathi sinye sikhokha imali yakhe, futhi ngobufakazi bezinzwa. Ukuze kubonakale sengathi akukho lutho olungathí sina ekutholweni kukathisha wesikole njengokukhokhelwa kwezinsizakalo zakhe ngokuya ngendiza ahlala kuyo futhi afundise ngayo; kanti akulungile ukuthi usosayensi wezengqondo noma usosayensi weChristian athi alulame noma afundise ngokumelana nobufakazi bezinzwa, futhi ngasikhathi sinye athathe noma akhokhe ngqo ngokuya ngemizwa ayiphikayo, kepha nokho akujabulelayo. Kepha ake sithi akukubi ukuthi uthisha wezikole athole imali yezinsizakalo zakhe.

Umngani [HW Percival]