I-Word Foundation
Yabelana ngaleli khasi



THE

I-WORD

JANUARY 1913


I-Copyright 1913 ka-HW PERCIVAL

AMADODA NABANGANE

Ingabe isikhathi sisezinhlangothini zayo sibe iminyaka, izinyanga, amasonto, izinsuku, amahora, imizuzu nemizuzwana noma yikuphi ukuxhumana nokuphila noma ezinye izinqubo emzimbeni womuntu? Uma kunjalo, yiziphi izingxoxo?

Kukhona ukuvumelana okuqondile phakathi kwezilinganiso zemvelo zesikhathi ngemijikelezo yelanga, inyanga namaplanethi nezinqubo ezithile zomzimba emzimbeni womuntu, kepha ukwahlukaniswa okwenziwe ngokuqanjwa kwamuntu okwenziwa ngomshini akuyona into eqondile.

Umkhathi uwonke umelelwa yikho konke okungabonakala noma ukuqonda ngezulu noma umkhathi; lo mkhathi uhambelana nomzimba wenyama womuntu; amaqoqo ezinkanyezi, ngokwesibonelo, ahambelana nezinzwa kanye ne-ganglia emzimbeni. Ilanga, inyanga, umhlaba kanye nezinkanyezi ezibizwa ngokuthi amaplanethi aneziphuphutheki noma izinyanga zazo, zihamba ngokwazo esibhakabhakeni.

Ekhuluma noma ecabanga isikhathi sokuba "ngokulandelana kwezigameko endaweni yonke," kumakwe ngokuhamba kwalokho okubizwa ngokuthi yizindikimba zasemkhathini emkhathini, kanye nezinguquko nezinto ezenziwa lapho maqondana nomhlaba, kunokuxhumana phakathi kwalokhu I-phenomena kanye nomzimba womuntu ojwayelekile nezinqubo zawo zomzimba kanye nezinguquko nemiphumela ekhiqizwayo. Kepha akukuhle ngokuphepha kwethu ukuthi sithola lezi zinto; funa sivule ibhokisi likaPandora.

Kubalulekile futhi kwanele ukwazi ukuthi kunamagciwane amabili emzimbeni womuntu amelele futhi ahambisane nelanga nenyanga. Uhlelo lokuzala emzimbeni luyahambelana futhi luhlobene nohlelo lwelanga. Kepha isitho ngasinye kuhlelo lonozungezilanga sinezitho zalo ezihambelana nomzimba. Imbewu nenhlabathi ohlelweni lokuzala kungumphumela wesenzo sezitho zomzimba ezihambelana nelanga nenyanga. Umnyombo noma okukhishwe okuvela esenzweni sezitho zomzimba, kuyahambelana futhi kuhlobene namaplanethi, enza umsebenzi wawo ngezinhlelo ezahlukahlukene zomzimba, futhi wonke asebenza ngokubambisana emnothweni ojwayelekile womzimba esikhathini sempilo yawo yemvelo, ukuze umsebenzi othize okunikelwe ngawo impilo yomzimba ufezeke.

Kukhona emzimbeni inqubo ethile emele futhi ehambelana nelanga. Lokhu kwehla kuye phezulu noma ngaphezulu komzimba, njengoba ilanga kuthiwa lenza umbuthano owodwa ophelele ngezibonakaliso eziyishumi nambili zodiac. Ukusuka kusayini ohambelana nekhanda lomuntu, phansi ngomdlavuza wesibonakaliso, ohambelana namabele noma esifubeni, isibonakaliso esibonisa indawo (hhayi izitho) zocansi, futhi sikhuphuka ngendlela ye-capricorn esayiniweyo, elihambisana nomgogodla esifundeni senhliziyo, liphinde futhi libuyele enhloko, lidlulisa igciwane noma ilanga lomzimba ngezibonakaliso zalo zodiac ngesikhathi sohambo lonyaka olulodwa. Kukhona emzimbeni omunye ummeleli wegciwane enyangeni. Igciwane lanyanga kufanele lidlule kuzo zonke izinkomba zodiac yalo. Kodwa-ke, akunjalo. I-zodiac yenyanga akuyona eyezodiac yendawo yonke. Inyanga yenza inguquko ngokusebenzisa i-zodiac yayo emzimbeni ezinsukwini ezingamashumi amabili nesishiyagalolunye nezincane, ehambelana nenyanga yenyanga. Lapho inyanga igcwele iba kuma-aries e-zodiac yayo futhi igciwane layo elihambisanayo emzimbeni kufanele libe sekhanda; ikota yokugcina ngumdlavuza we-zodiac yayo kanye nesifuba somzimba; ubumnyama benyanga buguqukela enyangeni entsha yi-libra ye-zodiac yayo bese igciwane layo emzimbeni lisesifundeni sex. Engxenyeni yokuqala yenyanga iku-capricorn yayo futhi leli gciwane lomzimba kufanele lihambisane nentambo yomgogodla ibhekene nenhliziyo, futhi ukusuka lapho leli gciwane lomzimba kufanele lidlulele phezulu liye ekhanda, lapho inyanga igcwele kusayini wayo . Ngakho-ke unyaka nonyaka nenyanga kukhonjiswa uphawu emzimbeni ngokudlula kwamagciwane abamele wona emzimbeni.

Isonto mhlawumbe yisikhathi esidala kunazo zonke kunoma iyiphi ikhalenda yomuntu. Kubhalwe kumakhalenda wabantu bakudala kakhulu. Abantu banamuhla, empeleni, sebebolekile kubo. Usuku ngalunye lweviki luhlobene nelanga, inyanga namaplanethi, lapho izinsuku zithatha amagama awo. Impilo yomzimba womuntu ifana nokuboniswa okukodwa kohlelo lwelanga. Isonto elisemzimbeni womuntu lihambelana ngezilinganiso ezincane ngokufanayo.

Usuku, oluwukuguqula komhlaba uma seluzungeze i-eksisi yalo, singesinye sezikhathi eziyisikhombisa zeviki, futhi kuso sikhulu isikhathi futhi. Emzimbeni womuntu, igciwane noma umgomo ohambelana nomhlaba wenza umuntu azungeze ngokuphelele ngohlelo lwawo oluthile, oluhambelana nokuguqulwa komhlaba. Le mibhalo, unyaka nenyanga nenyanga, inyanga enyangeni, isonto, usuku nokusebenza komzimba womuntu, iphela nosuku. Kunezinye izindlela eziningi ezimbalwa “ezilandelanayo zezinto ezenzeka endaweni yonke” ezihambelana ngqo nezinto nezinto ezenziwa emzimbeni womuntu. Kepha ehoreni, umzuzu nesibili, kungamenywa kuphela uhlobo lokufana phakathi kwendawo yonke neyokuphiliswa komzimba okuthole uhlobo lokufana phakathi kwento yonke neyomzimba. Ihora, umzuzu nesibili kungashiwo njengezinyathelo zanamuhla ngokuqhathaniswa. Lapho isilinganiso esibizwa ngokuthi sesesibili samukelwa kwakucatshangwa ukuthi njengoba sifushane kakhulu isikhathi asisoze saba khona isidingo sokusihlukanisa. Isayensi yemvelo yenza iphutha elifanayo lapho ibiza i-athomu ezingxenyeni zemizuzu yalokho elikubheka njengezinto zokuqala. Kamuva bathola ngalinye lalawo “athomu” lingumkhathi omncane ngokwawo, ukwahlukana kwawo okwabizwa ngokuthi ngama-elekthronikhi, ion, yize kungenzeka ukuthi i-ion akuyona ukuhlukaniswa okukhulu kangako. Umzimba womuntu ulawulwa futhi kufanele usebenze ngokuhambisana nokwenzeka endaweni yonke, kepha njalo, umuntu uphazamisa izinqubo zemvelo zomzimba nemisebenzi evamile. Ngemuva kwalokho ungena enkingeni. Ubuhlungu, ukuhlupheka nezifo kungumphumela, okuyizinqubo zemvelo zomzimba emizamweni yendalo yokubuyisa isimo esijwayelekile. Lezi zinqubo emzimbeni womuntu zinokuxhumana kwazo nezingxabano kanye nama-cateclysms asemvelweni, ukuze kugcinwe ukulingana. Uma umuntu emzimbeni wakhe ezosebenza futhi hhayi kakhulu ngokumelene nemvelo angafunda ukuqondana ngqo phakathi kwengxenye ngayinye yomzimba nengxenye yayo ehambelana nayo endaweni yonke kanye nezinqubo zokuphindisela kwazo.

Umngani [HW Percival]