I-Word Foundation
Yabelana ngaleli khasi



THE

I-WORD

MARCH 1906


I-Copyright 1906 ka-HW PERCIVAL

AMADODA NABANGANE

Singasitshela kanjani lokho esikukho ekufakweni kwethu kokugcina? kubuza isivakashi ngobunye ubusuku ngemva kwenkulumo.

Okuwukuphela kwendlela esingasho ngayo ukwazi kahle ukuthi sasiphila ngobani ngaphambili. Ikhono eliza ngalo lolu lwazi yinkumbulo, yezinga eliphezulu. Uma kungenjalo, ngamunye angase enze izilinganiso zalokho ayeyikho ngaphambili ngalokho akuthanda ngempela manje. Kunengqondo ukuphetha ngokuthi, uma singazikhethela endabeni, ngeke sikhethe isimo noma izindawo esizofika kuzo, ezingafaneleki esikuthandayo noma ukukhula kwethu, futhi, ngakolunye uhlangothi, uma asinakho-ke ukukhetha, umthetho olawula ukuphindukuzalwa ubungeke usibeke ezimeni ezingafanele ukuthuthuka.

Sizizwa sizwelana noma siphikisana nemibono ethile, abalingisi, izigaba zabantu, izinhlobo zabantu, imisebenzi yezandla, ubungcweti, ubuciko kanye nemisebenzi, futhi lokhu kungabonisa ukuthi besike sakusebenzela noma siphikisana nalokhu ngaphambili. Uma sizizwa sisekhaya noma singakhululekile emphakathini omuhle noma omubi, lokho kungabonisa lokho esasikujwayele ngaphambili. I-tramp, ejwayele ukushona ilanga engenzi lutho esikhumulweni semikhumbi esidala noma emgwaqweni owubhuqu, ngeke azizwe ekhululekile emphakathini ohloniphekile, elabhorethri yamakhemikhali, noma ku-rostrum. Futhi umuntu obeyindoda ekhuthele, ethambekele kwemishini noma yefilosofi, wayengeke azizwe ekhululekile futhi ekhululekile elangeni, engageziwe, egqoke izingubo ezimahliphihliphi.

Singasho ngokunemba okufanele lokho esasiyikho empilweni edlule hhayi ngengcebo noma ngesikhundla samanje, kodwa kulokho okusidonsela kulokho izinkanuko zethu, izifiso zethu, esikuthandayo, esingakuthandi, ukulawula izinkanuko, ezisidonselayo esikhathini samanje.

 

Singatshela ukuthi sizalwa kangaki ngaphambili?

Umzimba uyazalwa futhi umzimba uyafa. Umphefumulo awuzalwa futhi awufi, kodwa ungena emzimbeni ozalwa futhi ushiye umzimba lapho kufa umzimba.

Ukuze wazi ukuthi zingaki izimpilo umphefumulo osechithe kulo mhlaba, ake uthi nhla ezinhlotsheni ezahlukene manje emhlabeni. Cabanga ngentuthuko yokuziphatha, engokwengqondo nengokomoya yomuntu wase-Afrika, noma waseNingizimu Sea Island; bese kuba ekaNewton, uShakespeare, uPlato, uBuddha, noma uKristu. Phakathi kwalezi zimo ezeqisayo cabanga ngamabanga ahlukene entuthuko evezwa isintu. Emva kwalokhu buza ukuthi “mina” ngimi kuphi phakathi kwalezi zimo.

Ngemva kokulinganisa isikhundla bheka ukuthi kungakanani “mina” engikufundile kokuhlangenwe nakho kwempilo yamanje—umuntu ovamile ufunda okuncane kodwa—futhi “mina” kanjani Yenza lokho “mina” engikufundile. Ngemva kwalombuzo othakazelisayo, mhlawumbe singase sibe nombono othile ngenani lezikhathi okumelwe ukuba kwadingeka ukuba uphile ngazo ukuze ufinyelele ngisho nesimo samanje.

Ayikho indlela yokuthi noma yimuphi umuntu oyedwa asho ukuthi uke waphila kangaki ngaphambili ngaphandle kolwazi lwangempela kanye nokwazi okuqhubekayo kwakudala. Uma kungathiwa uphila izikhathi eziphindwe kabili noma eziyizinkulungwane ezingamashumi amahlanu ulwazi lwalungeke lumzuzise, ​​futhi wayengeke akwazi ukuluqinisekisa ngaphandle kolwazi oluphuma emphefumulweni wakhe. Kodwa ngomfanekiso owanikwa mhlawumbe singase sakhe umbono wezigidi zeminyaka okumelwe ngabe sesifinyelele ngayo kulesi simo samanje.

 

Ingabe siyaqaphela phakathi kokuphindukuzalwa kwethu?

Singa. Asazi ngendlela efanayo naleyo esiphila ngayo emzimbeni. Lo mhlaba uyinkundla yezenzo. Kuyo umuntu uphila futhi uyanyakaza futhi acabange. Umuntu uyinhlanganisela eyakhiwa noma eyakhiwe ngamadoda ayisikhombisa noma izimiso. Ekufeni ingxenye yaphezulu yomuntu iyazehlukanisa nengxenye yenyama embi kakhulu, futhi izimiso zaphezulu noma abantu bese behlala esimweni noma esimweni esinqunywa imicabango nezenzo kuyo yonke impilo. Lezi zimiso zaphezulu ziwumqondo, umphefumulo, nomoya, okuthi, ngezifiso eziphakeme, kudlulele esimweni esihle esinqunyiwe ukuphila emhlabeni. Lesi simo asinakuba ngaphezu kwemicabango noma imibono ngesikhathi sokuphila. Njengoba lezi zimiso zinqanyulwa engxenyeni yempahla embi kakhulu abaqapheli ububi bempilo. Kodwa bayazi, futhi baphila ngemibono eyakhiwe ngesikhathi sempilo esanda kuphela. Lesi yisikhathi sokuphumula, esidingekayo ekuqhubekeleni phambili komphefumulo njengoba ukuphumula ebusuku kudingekile ukuze kulingane umzimba nengqondo emisebenzini yosuku oluzayo.

Ekufeni, ukwehlukaniswa kobuNkulunkulu emithethweni yasemhlabeni kuvumela intokozo yabaphilayo ngaphandle kwemibono ukuba ibe khona. Lesi isimo sokuqaphela phakathi kokuphindukuzalwa.

 

Yiziphi imibono yama-theosophika yokuzalwa kabusha kuka-Adamu no-Eva?

Noma nini lapho lo mbuzo ubuzwa ku-theosophist kuye kwabangela ukumamatheka, ngoba nakuba umqondo wokuthi u-Adamu no-Eva babengabantu ababili bokuqala abaphila kulomhlaba uboniswe ngokungenangqondo kwawo ngophenyo lwesayensi yesimanje, kodwa umbuzo ivame ukuvela.

Indoda enolwazi izosho ngaso leso sikhathi ukuthi ukuziphendukela kwemvelo kubonisa ukuthi le ndaba iyinganekwane. Isazi semfundiso yenkolo siyavumelana nalokhu, kodwa sithi umlando wokuqala wohlanga lwesintu ulondolozwe kulenganekwane noma inganekwane. I-Secret Doctrine ikhombisa ukuthi umndeni wesintu ekuqaleni kwawo kanye nesimo sawo sokuqala wawungenjengoba unjalo manje, wakhiwe ngamadoda nabesifazane, kodwa ukuthi empeleni abukho ubulili. Ukuthi kancane kancane ekukhuleni kwemvelo ubulili obubili noma i-hermaphroditism, yathuthukiswa kumuntu ngamunye. Lokho namanje kamuva kwathuthukiswa ubulili, isintu esihlukene ngabo njengamanje.

U-Adamu no-Eva abasho indoda eyodwa nowesifazane oyedwa, kodwa isintu sonke. Mina nawe sibe ngu-Adamu no-Eva. Ukuphindukuzalwa kuka-Adamu no-Eva kuwukuphindukuzalwa komphefumulo womuntu emizimbeni eminingi ehlukene, emazweni amaningi, nangezinhlanga eziningi.

 

Iyini ubude besikhathi esikhethwe phakathi kokuphindukuzalwa, uma kunesikhathi esithile esinqunyiwe?

Kuthiwa isikhathi esiphakathi kokuzalwa komuntu, noma kusukela ngesikhathi sokufa komzimba owodwa kuze kube yilapho umphefumulo uthatha indawo yawo komunye ozalwa emhlabeni, cishe iminyaka engamakhulu ayishumi nanhlanu. Kodwa lokhu akusebenzi kubo bonke abantu, futhi ikakhulukazi endodeni yanamuhla yasentshonalanga enomqondo osebenzayo.

Umuntu omuhle olangazelela izulu, owenza imisebenzi emihle kulo mhlaba futhi onemibono nemicabango ecacile, olangazelela ingunaphakade ezulwini, angaba nezulu isikhathi eside kakhulu, kodwa kuyiqiniso ukuthi hhayi indoda evamile osukwini lwanamuhla.

Ukuphila kulomhlaba kuwumkhakha wezenzo okuhlwanyelwa kuwo imbewu. Izulu liyisimo noma isimo sokuphumula lapho ingqondo iphumula khona emisebenzini yayo futhi isebenza ekuphileni ukuze iphinde izalwe kabusha. Isikhathi lapho umqondo uhlehliswa emuva sincike ekutheni wenzeni empilweni nokuthi uwubeke kuphi umcabango wawo, ngoba noma yikuphi lapho umcabango noma isifiso sikuleyo ndawo noma isimo ingqondo izoya khona. Inkathi akufanele ikalwe ngeminyaka yethu, kodwa kunalokho ngekhono lengqondo lokujabulela umsebenzi noma ukuphumula. Umzuzwana ngesikhathi esisodwa ubonakala uyingunaphakade. Esinye isikhathi sidlula njengokukhanya. Ngakho-ke, ukulinganisa kwethu isikhathi akukhona ezinsukwini neminyaka ezayo nehambayo, kodwa esimweni sokwenza lezi zinsuku noma iminyaka ibe yinde noma ibe mifishane.

Isikhathi esimisiwe sokuhlala kwethu ezulwini phakathi kokuphindukuzalwa. Yilowo nalowo uzikhethela yona. Umuntu nomuntu uphila impilo yakhe. Njengoba ngayinye ihluke ngokuningiliziwe kwamanye asikho isitatimende esiqondile mayelana nesikhathi esingenziwa ngaphandle kokuthi ngamunye uzenzela isikhathi sakhe ngemicabango nangezenzo zakhe, futhi side noma sifushane njengoba esenza. Kungenzeka ukuthi umuntu aphinde azalwe esikhathini esingaphansi konyaka, nakuba lokhu kungavamile, noma andise inkathi ngezinkulungwane zeminyaka.

 

Ingabe sishintsha ubuntu bethu lapho sibuyela emhlabeni?

Senza ngendlela efanayo naleyo esishintsha ngayo isudi yezingubo lapho isifeze injongo yayo futhi ingasadingeki. Ubuntu bakhiwe indaba eyisisekelo ehlanganiswe ibe yisimo, eqhutshwa isimiso sempilo, eqondiswa futhi egqugquzelwa isifiso, nezigaba eziphansi zomqondo ezisebenza kuyo ngokusebenzisa izinzwa ezinhlanu. Lena yinhlanganisela esiyibiza ngobuntu. Ikhona kuphela isikhathi seminyaka kusukela ekuzalweni kuya ekufeni; esebenza njengethuluzi ingqondo esebenza futhi ngalo, ihlangana nomhlaba, futhi ihlangabezane nempilo kuwo. Lapho umuntu efa, lobu buntu bubekwa eceleni futhi bubuyele ezintweni zemimoya zomhlaba, amanzi, umoya, nomlilo, okwakhishwa kuzo futhi kwahlanganiswa. Umqondo womuntu ube usudlulela esimweni sawo sokuphumula emva kokuzijabulisa owakhayo bese ungena kobunye ubuntu ukuze uqhubeke nemfundo nokuhlangenwe nakho kwawo emhlabeni.

Umngani [HW Percival]