I-Word Foundation
Yabelana ngaleli khasi



THE

I-WORD

Vol. 19 MAY 1914 Cha 2

I-Copyright 1914 ka-HW PERCIVAL

I-GHOSTS

(Iyaqhubeka)
Ama-Spirit of Desire of Men Dead

ISIFISO siyingxenye yendoda ephilayo, amandla angaphumuli amkhuthaza ukuthi enze okuthile ngomzimba wenyama.[1][1] Siyini isifiso, kanye nesifiso semimoya yabantu abaphilayo, kuchazwe ku The Word ngoba October futhi November, 1913, ezihlokweni ezikhuluma ngeDesire Ghosts of Living Men. Ngesikhathi sokuphila noma ngemva kokufa, isifiso asikwazi ukusebenza emzimbeni wenyama ngaphandle kohlobo lomzimba wenyama. Isifiso asinaso emzimbeni womuntu ojwayelekile ngesikhathi sokuphila asinalo uhlobo oluhlala njalo. Ekufeni isifiso sishiya umzimba wenyama ngokusebenzisa uhlobo lomzimba, obizwa lapha ngokuthi isipoki senyama. Ngemva kokufa isifiso sizobamba isipoki somcabango ngaso isikhathi eside ngangokunokwenzeka, kodwa ekugcineni laba ababili bayahlukana bese isifiso siba uhlobo, uhlobo lwesifiso, uhlobo oluhlukile.

Izipoki zezifiso zabantu abafile azifani nezipoki zazo zenyama. Isipoki sesifiso siyazi njengesipoki sesifiso. Iyazikhathaza ngomzimba wayo wenyama kanye nesipoki somzimba inqobo nje uma ikwazi ukusebenzisa umzimba wenyama njengendawo yokugcina amanzi kanye nenqolobane lapho izokhipha khona amandla, futhi inqobo nje uma ingasebenzisa isipoki senyama ukuthintana nabantu abaphilayo futhi ukudlulisa amandla abalulekile asuka kwabaphilayo aye kwensali yalokho okwakungumzimba wayo wenyama. Bese kuba nezindlela eziningi lapho isipoki sesifiso sisebenza khona sihlangene nezipoki zaso zomzimba nemicabango.

Ngemuva kokuthi isipoki sesifiso sesihlukene nesipoki saso senyama futhi nesipoki saso sokucabanga sithatha isimo esikhombisa isigaba noma izinga lokufisa, okuyilo. Leli fomu lesifiso (kama rupa) noma isipoki sesifiso siyisamba, esiyinhlanganisela, noma isifiso esibusayo sazo zonke izifiso ezijatshulelwa ngesikhathi sokuphila kwayo ngokomzimba.

Izinqubo ziyefana ekuhlukaniseni isipoki esifisayo nesipoki saso esingokomzimba kanye nesipoki saso sokucabanga, kodwa ukuthi ukuhlukana kuhamba kancane noma kushesha kangakanani kuncike eqophelweni, amandla kanye nemvelo yezifiso nemicabango yomuntu ngesikhathi sokuphila kanye , ekusebenziseni kwakhe umcabango ukuze alawule noma anelise izifiso zakhe. Uma izifiso zakhe bezivilapha futhi imicabango yakhe ihamba kancane, ukuhlukana kuzohamba kancane. Uma izifiso zakhe bezishiseka futhi zisebenza futhi nemicabango yakhe ishesha, ukwehlukana nomzimba wenyama kanye nesipoki sawo kuzoshesha, futhi isifiso sizothatha isimo saso futhi sibe isipoki sesifiso.

Ngaphambi kokufa isifiso somuntu ngamunye singena emzimbeni wenyama ngomoya wakhe futhi sinikeze umbala futhi siphile egazini. Ngegazi kukhona imisebenzi yokuphila etholwa ngokomzimba yisifiso. Funa okuhlangenwe nakho ngokusebenzisa imizwa. Ilangazelela ukwaneliseka kokuzwela kwayo nokuzwa kwezinto ezibonakalayo kugcinwa ukujikeleza kwegazi. Ekufeni ukujikeleza kwegazi kuyanqamuka futhi isifiso asisakwazi ukuthola imibono ngegazi. Khona-ke isifiso siyahoxa nesipoki senyama egazini futhi sishiye umzimba waso wenyama.

Uhlelo lwegazi emzimbeni wenyama luyingcosana futhi luhambisana nezilwandle namachibi nemifudlana nemifula yomhlaba. Ulwandle, amachibi, imifula, nemifudlana engaphansi komhlaba kuwumfanekiso owandisiwe wesimiso sokujikeleza kwegazi emzimbeni womuntu. Ukuhamba komoya emanzini kuya emanzini nasemhlabeni lokho ukuphefumula okuyikho egazini nasemzimbeni. Ukuphefumula kugcina igazi lijikeleza; kodwa kukhona osegazini odonsa umoya. Lokho osegazini okudala nokuphoqa umoya yisilwane esingenasimo, isifiso, egazini. Ngokufanayo impilo yezilwane emanzini omhlaba induces, idonsa emoyeni. Uma zonke izilwane ezisemanzini bezibulewe noma zihoxiswe, bekungeke kube khona ukuthintana noma ukushintshana phakathi kwamanzi nomoya, futhi akukho nokuhamba komoya phezu kwamanzi. Ngakolunye uhlangothi, ukube umoya ubunganqanyulwa emanzini amagagasi ayeyonqamuka, imifula yayiyoyeka ukugeleza, amanzi ayeyoma, futhi kube nokuphela kwazo zonke izilwane emanzini.

Lokho okungenisa umoya emanzini kanye nokuphefumula egazini, futhi okubangela ukujikeleza kwakho kokubili, isifiso. Kungamandla okushayela okugcinwa ngawo umsebenzi ngazo zonke izindlela. Kodwa inkanuko kayinasimo empilweni yesilwane kumbe emizimbeni yayo emanzini, njengoba injalo isilwane esiphila egazini lomuntu. Ngenhliziyo njengesizinda sayo, isifiso sihlala egazini lomuntu futhi siphoqa futhi sikhuthaze imizwa ngezitho nezinzwa. Lapho ihoxa noma ihoxiswa ngomoya futhi inqanyulwa emzimbeni wayo wenyama ngokufa, lapho ingasekho ithuba lokuvuselela umuzwa wayo nokuzwa ukuzwa ngomzimba wayo wenyama, bese iphuma futhi ishiye isipoki senyama. Nakuba isifiso sisenomoya wenyama isipoki somzimba ngeke, uma sibonwa, singabi i-automaton nje, njengoba sinjalo uma siyekwa sona, kodwa sizobonakala siphila futhi sinyakaza ngokuzithandela futhi sibe nentshisekelo kulokho esikwenzayo. Konke ukuzikhethela kanye nentshisekelo ekuhambeni kwayo kuyanyamalala esipokweni somzimba lapho isifiso siyishiya.

Noma isifiso, kanye nenqubo eshiya ngayo isipoki senyama nomzimba wayo, noma ukuthi iba kanjani isipoki sesifiso ngemva kokuba ingqondo isishiyile, ingabonwa ngombono wenyama. Inqubo ingase ibonwe ngombono othuthuke kahle we-clairvoyant, omane nje we-astral, kodwa ngeke uqondwe. Ukuze uyiqonde futhi uyibone, kufanele iqale iqondwe ingqondo bese ibonwa ngokucacile.

Isifiso ngokuvamile siyahoxa noma siyahoxiswa esipokweni somzimba njengefu elimise okwefaneli lamandla aqhaqhazelayo. Ngokwamandla aso noma ukuntula kwawo amandla, kanye nesiqondiso semvelo yawo, sivela emithonjeni efiphele yegazi elijiyile noma ngemibala ebomvu ngokusagolide. Isifiso asibi isipoki sesifiso kuze kube yilapho ingqondo isinqamule ukuxhumana kwayo nesifiso. Ngemuva kokuthi ingqondo isishiyile isifiso esikhulu, leso sisindo sesifiso asiyona into efanelekile noma enengqondo. Sakhiwe izifiso ezivusa inkanuko nezivusa inkanuko. Ngemva kokuba isifiso sesihoxile esipokweni somzimba nangaphambi kokuba ingqondo ihlukane naso, ifu lamandla aqhaqhazelayo lingase libe yindilinga noma ifomu eliyindilinga, elingabanjwa ngohlaka olucacile.

Lapho ingqondo isihambile, isifiso singase ngokucwebezela okuqeqeshwe kahle, sibonakale njengenqwaba yezibani ezinyakazayo, ezigingqikayo kanye nomthunzi ozinwebayo ube yizimo ezihlukahlukene ezingapheli, bese ugoqa ndawonye futhi ukuze ugoqeke ube kwezinye izimo. Lezi zinguquko zokugingqa nokugoqa kanye nokubunjwa ziyimizamo yenqwaba yesifiso manje sokuzibumba ngendlela yesifiso esibusayo noma ezinhlotsheni eziningi zezifiso eziningi ezaziyimisebenzi yokuphila emzimbeni wenyama. Inqwaba yesifiso izohlangana ibe yisimo esisodwa, noma ihlukane ngezindlela eziningi, noma ingxenye enkulu yaso ingase ithathe uhlobo oluqondile futhi okusele kuthathe amafomu ahlukene. Inhlansi ngayinye yomsebenzi esixukwini imelela isifiso esithile. I-whorl enkulu kunazo zonke kanye nokukhanya okuvuthayo ngobuningi kuyisifiso esikhulu, esasibusa izifiso ezincane ngesikhathi sempilo yenyama.

(Kuzoqhutshwa)

[1] Siyini isifiso, kanye nesifiso semimoya yabantu abaphilayo, kuchazwe ku The Word ngoba October futhi November, 1913, ezihlokweni ezikhuluma ngeDesire Ghosts of Living Men.