I-Word Foundation
Yabelana ngaleli khasi



THE

I-WORD

Vol. 24 OCTOBER 1916 Cha 1

I-Copyright 1916 ka-HW PERCIVAL

IZINHLOBO EZINGAPHAMBI ABANTU

(Iyaqhubeka)
amaphupho

UKUPHILA komuntu okuvusa amadlingozi ngesimo saso kubangelwa izinto zokuqala, njengoba kuboniswe kulokhu. Konke okwenzeka empilweni, okubandakanya zonke izinqubo ezixhumene nakho, kungenzeka kuphela ngokusebenza kwemvelo izipoki. Isigaba sabo sokwenza umsebenzi asinqunyelwe ezigabeni zempilo yomuntu wokuphaphama. Amaphupho, nawo, abangelwa isenzo sezinto eziyisiqalo. Amaphupho ukuqashwa kwemizwa eyodwa noma ngaphezulu; futhi izinzwa zingokwangaphakathi kwendoda. (Bheka The Word, Umq. 20 k. 326.) Amaphupho kwasekuqaleni ukwakheka kwendaba ecashile ngendlela ezohambisana nokuhlangenwe nakho okujabulisayo kwempilo yakhe yokuvuka. Amaphupho anjalo akhiqizwa impendulo yezakhi zemvelo ezintweni ezingaphandle zezakhi zomuntu.

Ukuthatha nokuphupha kuyizinhlangothi ezimbili zokuhlangenwe nakho komqondo ofanayo womuntu. Umuntu ophuphayo ungumuntu onengqondo; ingqondo ayiphuphi, noma ngabe ingqondo emiqondweni iyayibona imibiko yezinzwa yalokho okutholwe yizo. Kuyathinteka nasephusheni elivukayo, elibizwa ngokuthi impilo, njengasebuthaneni elibizwa ukuphupha. Olunye uhlobo lokuphupha lufana nolwezinye, noma ngabe uphuphile kangakanani lowo ophuphayo azikholelwe ukuthi uyikho. Lapho isesimweni sokuphaphama, le ndoda ibheka lezi zipiliyoni zilele njengamaphupho. Lapho elele, uma ekwazi ukwazisa isimo salezi zifundazwe zombili, ubheka izehlakalo zempilo yakhe yokuvuka njengengasho lutho futhi engenasisekelo futhi ekude njengoba ecabanga ngamaphupho akhe lapho ecabanga ngawo lapho ephapheme.

Izinzwa ezifanayo ezihlangabezana nokuphila kokuvuka zenza emaphusheni. Lapho bazala kabusha amava, ababa nakho; noma banakho noma bakha ezintsha ngokuhambisana nalezo abebekade benazo. Ukubonakala kumuntu kungumbala ovela entweni yomlilo emvelweni. Lesi sipoki, kwesinye isikhathi sisodwa, ngesinye isikhathi nezinye izinzwa, siyabona futhi sithintwa amafomu nemibala ngokwemvelo, esimweni sokuphaphama noma esimweni sokuphupha. Umqondo ophumelelayo kumuntu wenziwa kusuka kulokho komoya okusebenzelana nakho. Lokhu, okufana nesipoki somlilo, okuhlangenwe nakho noma ngaphandle kwezinye izidalwa zomuntu kumuntu, konke kuzwakala. Ukunambitheka kuthathwa kusukela ocasheni wamanzi futhi, ngosizo noma kolunye uhlangothi lwenqondo, ukunambitha. Umuzwa wokuhogela kumuntu udonswa kusukela kumhlaba, futhi unuka imizimba, kungaba kanye nezinye izidalwa zemisindo noma iyodwa. Umuzwa wokuthinta kumuntu ubuye uyisisekelo, okuyinto, nokho, ongakakhiwa ngokuphelele njengeminye imizwa. Kuyinqubo yokwenziwa imfashini.

Uma umuntu ekwazi ukuhlaziya amaphupho akhe uzokwazi ukuthi kwesinye isikhathi uyabona, kepha akezwa noma anambithe noma aphunga emaphusheni, futhi kwezinye izikhathi uyezwa futhi ubona nasemaphusheni, kepha kungenzeka anganambitheki noma anephunga. Lokhu kunjalo ngoba isisekelo sokubona kwesinye isikhathi sisebenza sodwa futhi kwesinye isikhathi sihlangana nezinye izakhi zomqondo.

Iningi lamaphupho abona ikakhulu. Inombolo encane iyakhathazeka ngokuzwa. Ukunambitha nokuhogela kudlala ingxenye encane. Kuyaqabukela uma kwenzeka kwenzeka iphupha elilodwa lokuthinta noma ukubamba noma ukuthatha noma ukubamba noma yini. Isizathu salokho ukuthi ukunuka nokunambitha akukakhiwa ngokuphelele njengokubona, futhi ukuthinta kusakhula kancane. Iso nezindlebe njengezitho zithuthukiswe ngokuphelele kunezitho zokunambitha nokunuka. Asikho isitho sangaphandle somuzwa. Umzimba wonke uyakwazi ukuzwa. Umuzwa awukafakwa embusweni wesitho njengoba kungenye eminye imizwa. Lezi zimo zangaphandle zibonisa ukuthi isisekelo esisebenza njengomqondo othile sithuthukiswa kakhulu esimweni sokubona nokuzwa kunasesimweni sokunambitha nokuhogela. Noma ngabe zinazo noma azinazo izitho ezikhethekile, zonke lezi zinzwa zisebenza ngezinzwa nohlelo lwezinzwa.

Umsebenzi wokubona okuphaphayo, kungukukhuluma okungatheni, ukuphuma kwengxenye yokubuka okuyisisekelo nokuhlangana okusondele noma okude kakhulu kwento ebonakalayo, ngokusho kokukhanya kwento, imisebe evela ngaso sonke isikhathi entweni yalokho. Ukusebenza kwezinye izinzwa kuyafana. Ngakho-ke akukhona okungalungile ukusho ukuthi izinzwa zibona, noma zihlabeka umxhwele, noma zibona izinto. Umqondo ngamunye udinga isitho sakhe ukusebenza kuwo, ngaphandle kwesimo sokuzizwa, lapho izinzwa zemizwa zanele. Konke lokhu kusebenza esimweni sokuvuka.

Umehluko phakathi kokuvuka nokuphila ophuphayo ukuthi lapho uvusa izinzwa zisebenza ngezinzwa zazo ezithile nezitho zazo. Ephusheni izinzwa azizidingi izitho zazo zomzimba, kepha zingasebenza ngqo ngezinto ezicashile zomzimba noma ze-astral maqondana nezigxobo zemvelo endalweni yangaphandle, emithanjeni. Yize izinzwa zingazidingi izitho ephusheni, ziyazidinga izinzwa.

Imbangela yokucabanga komuntu ukuthi umhlaba wangempela ongokoqobo futhi namaphupho awasho lutho, ukuthi iziphongo zakhe zomqondo azinamandla ngokwanele futhi azakhiwe ngokwanele ukuba zisebenze ngokuzimele kwemizwa yazo yezitho nezitho zomzimba emhlabeni wenyama, ngakho-ke ukungakwazi ukwenza ngaphandle kokuzimela komzimba wenyama ezweni le-astral noma lamaphupho. Uma izingqondo zomqondo zikwazile ukusebenza ezweni le-astral ngaphandle kokuxhumana nezitho zazo zomzimba, kanye nezinzwa, khona-ke umuntu uzokholwa ukuthi lowo mhlaba ungokoqobo futhi ungokwangempela, ngoba imizwa yezwe le-astral inenhliziyo enhle futhi iqinile okukhulu kakhulu kunemizwa ekhiqizwa ngendaba enkulu yomzimba. Iqiniso alilona ngokuphelele, kepha lihlobene futhi livalelwe kakhulu.

Okungokoqobo komuntu yilokho akuthandayo kakhulu, ukwazisa kakhulu, wesaba kakhulu, uthola imiphumela emibi kakhulu kuye. Lezi zindinganiso zincike emizweni yakhe. Ngokuhamba kwesikhathi, lapho ikwazi ukubona nokuzwa nokunambitha nokuhogela nokuthinta ku-astral, imizwa izoba yinhle futhi inamandla amakhulu ukuthi izowathanda kangcono, iwazise ngokwengeziwe, iwesabe kakhulu, inamathisele ukubaluleka zona, futhi ngakho-ke zizoba zangempela ukwedlula ezenyama.

Amaphupho manje ayizithombe eziningi kakhulu, futhi isipoki sendalo, esisebenza njengomqondo wokubona komuntu, sivezela lezi zithombe kumuntu. Indlela esisebenza ngayo isipoki ekhombisa iphupho ukukhombisa isithombe kulowo ophuphayo iyajabulisa.

Lapho umuntu elele, amaphupho aqala, noma ngabe ayakhunjulwa noma cha, kusukela lapho umgomo wokuqonda kumuntu ushiya umzimba wesimilo. Iyaqhubeka ngenkathi leso simiso sihlala ezindaweni zomqondo wobuchopho, njenge-optic nerve, naku-ventricles engaqondakali yobuchopho kuze kufike lapho inqubo yokuqwashisa idlula phakathi kwe-vertebrae yomlomo wesibeletho noma ikhuphuke ngaphezu kwekhanda, njengoba kuvame ukwenzeka. Kunoma ikuphi, umgomo wokuqonda awuthinti ubuchopho. Le ndoda kuthiwa ngaleso sikhathi ibingazi lutho. Akanamaphupho, kuyilapho kunoma iyiphi yalezo zifundazwe futhi enganaki kunoma yikuphi okuvelayo, yize izakhi zingaletha ezinye zazo ekusetshenzisweni komuntu. Isakhi somuntu asiphenduli, ngoba amandla enikezwe umgomo wokuazi uvaliwe. Isakhi somuntu siyanakekela, noma kunjalo, somzimba olele, ngokunikeza amandla imisebenzi engathandeki, eqhubeka ngesikhathi sokulahlwa okubizwa ngokuthi ukulala.

Ukubhala ngamaphupho, izinhlobo zawo nezimbangela zawo, kungadinga indawo enkudlwana ukuze kudingidwe incwadi ehlukile, futhi kungaba okwangaphandle kulolo daba. Ngakho-ke lapha kukhulunywa ngakho kuphela njengoba kudingekile isisekelo: ukuqonda ezinye zezenzo zemvelo izipoki emaphusheni lapho ziletha izithombe phambi komuntu ophuphayo, kungaba ngokulandela isifiso sakhe sokuvuka, ukujabulisa noma ukwesaba, noma njengabafundisi kwengqondo ukuletha ukukhanyiselwa nokuxwayisa, futhi lapho owesilisa noma owesifazane eheha noma enza into eyisisekelo eba yi-Presubus noma i-incubus.

Izithombe zikhonjiswa kulowo ophuphayo ngenkathi umgomo wokuqwashisa usesendaweni yendawo yezinzwa nasendaweni yamagumbi obuchopho. Izithombe zikhonjiswa ngumlilo oyisisekelo sokusebenza njengomqondo wokubona, futhi noma ngabe waklanywa yiwo ngaphandle kwengxenye yomlilo oyisiphithiphithi noma kukhona izigcawu ezikhona empeleni ezibonakalayo, ngalokho okubizwa nge-clairvoyance. Lesi ngesigaba esisodwa samaphupho.

Isithombe senziwa njengokukhiqizwa kwasekuqaleni ngesiporho esenziwe ngento yomlilo engacacile, noma nini lapho isifiso esasibanjelwe khona lapho sisukuma sasiqine ngokwanele ukusikisela ku-ghost ubunjalo besithombe . Lapho umzimba ulele isipoki somlilo, usebenzisa isiphakamiso sesifiso, udonsela umlilo ngomzimba ukuze wethule isithombe esiveziwe. Kanjalo amadoda anamaphupho ukuthi isifiso sawo siwaholela kuphi nokuthi ingqondo ivume ini.

Uma izifiso zixhumene nokuzwa, ukunambitha, noma ukuhogela, noma umuzwa, khona-ke ezinye izakhi zisebenza nesiporho sokubona, nezinye izinto ngaphandle kwento yomlilo zidonswa ukuze kukhiqizwe umuzwa obufiswa esimweni sokuphaphama. Izithombe ziyacamngca ngoba amadoda asebenzisa ukubona kwawo kakhulu kunanoma imuphi omunye umuzwa, futhi athinteka kakhulu ngokubona kunakweminye imibono. Isithombe esinjalo singagcina ingxenye nje yesekhondi; ophuphayo akekho esimweni sokuthola isikhathi sokuthi iphupho leli lagcina nini.

Olunye uhlobo kulesi sigaba samaphupho luyizithombe zokuthile okukhona emvelweni nalokho okubonwa yisisekelo futhi okuzwakalayo, okungukuthi, ukuphupha umuntu ophuphayo. Ukubona lapho ubona lezi zigcawu akusishiyi umzimba wenyama. Njengoba kunganqunyelwe izitho zomzimba noma umbono wawo uvinjelwe yizinto ezibonakalayo ezimbi kakhulu, ungabheka ngqo ezintweni ezisezindaweni ezikude noma ungabona kumhlaba we-astral.

Lawa maphupho akhiqizwa kakhulu yimizwa edonswa izifiso zesikhathi sasemini, noma ngemizwa yokugembula engalawulwa nokuheha izinto zangaphandle. Ngamaphupho anjengalawa umuntu akazi lutho.

Kunamaphupho okungenye yelinye ikilasi okubangelwa yintando yengqondo ukudlulisela imininingwane yobuntu bezinhlobo ezahlukahlukene. Ukuhlangana okunjalo kungenzeka kudingeke ukuba kunikeze ukukhanyiselwa kwefilosofi, isayensi, ubuciko kanye nemilingo yenqubekelaphambili yomhlaba neyokuzayo yomhlaba nezinhlanga zawo. Kulelo banga amarekhodi esikhathi esidlule angalethwa ngaphambi kokuba aphuphe, noma angaboniswa izinqubo ezifihliwe zemvelo, noma kuboniswe izimpawu nezincazelo zakhe zichazwe ngokusobala kuye. Izinhlamvu zingase futhi zisetshenziswe ngumqondo oqondile ukunikeza izexwayiso, iziprofetho, noma izeluleko mayelana nokuvela kwemicimbi ebalulekile ethinta ophuphayo, noma othile oxhumene naye.

Ukufundiswa okunjalo ngezindlela zesipoki kunikezwa kulamaphupho, lapho iNgqondo Ephakeme ingenakufinyelela khona ubuntu ngqo. Umqondo ongokomzimba kuze kube manje awusakheli uthayi oqinile ngokwanele nengxenye yawo ephakeme engafundisiwe, ukunika amandla ingxenye ephezulu yokuxhumana ngqo nengxenye engafakwanga umzimba. Ngakho-ke amaphupho asetshenziswa njengezindlela zokuxhumana, lapho kudingeka ulwazi Noma ngabe kufundiswe ini noma kuxwayiswe ngani, izinto ezisetshenziswayo zisetshenziselwa ukwenza izithombe noma izimpawu eziqukethe umyalezo. Ulimi lwezinzwa alusilo ulimi lwengqondo, ngakho-ke izimpawu zisetshenziselwa ukunikeza umyalezo ohlosiwe. Lezi zimpawu, zejometri noma ezinye, ziyizakhi ngokwazo, futhi izithombe noma yini esetshenziswa kumlayezo, yizinto ezibonakala njengezithombe. Lokhu, uma kuqhamuka kuMqondo oPhezulu womuntu, kufanele futhi kugcizelele umyalezo ohlosiwe, kulowo ophuphayo, uma lowo ophuphayo ezozama ukuthola lowo mlayezo.

Lapho ophuphayo egcona kakhulu noma ehluleka ukwenza umzamo wokuthola incazelo, angafuna umboni ukuba ahumushe. Kepha namuhla ababukeli baphelelwe ngemfashini, ngakho-ke abantu bafuna incwadi yamaphupho noma umuntu othanda inhlanhla ukuze ahumushe amaphupho abo, futhi empeleni bashiywe ngaphandle kokukhanyiselwa noma bathole ukuhumusha okungalungile.

Izinto ezibonakala emaphusheni njengezithombe noma njengophawu noma njengezingelosi, azenzi ngobuhlakani ngokuqonda kwazo, ngoba azinazo. Basebenza ngaphansi kwemiyalo yobuhlakani noma yomqondo wamaphupho uqobo.

(Kuzoqhutshwa)