I-Word Foundation
Yabelana ngaleli khasi



THE

I-WORD

Vol. 25 JULY 1917 Cha 4

I-Copyright 1917 ka-HW PERCIVAL

IZINHLOBO EZINGAPHAMBI ABANTU

(Iyaqhubeka)
Izingane Zabantu Nezinto Zokuqala

KULEZI zimo ezimbili, zesizukulwane ngokuhlangana kwabantu ababili nokwazalwa komzimba womqondo womuntu ophakeme ngokwabo ngokuzalwa, kukhonjiswa amaqiniso athile mayelana nokuhlangana komuntu nesisekelo. Lapho futhi isisekelo somzimba kufanele sibe yiseli yomuntu, ingqamuzana legciwane. Kulezi zidalwa ezimbili umuntu ungumuntu, owesilisa noma owesimame, futhi unomzimba wenyama nengqondo, kanti esinye isidalwa asinawo umzimba wenyama futhi asinangqondo. Ayinawo umzimba we-astral njengabantu. Konke okudinga ukushiwo ngakho ukuthi isisekelo singesinye sezinto ezine zomhlaba; ukuthi ngezenzo eziyisisekelo zomhlaba ufisa; nokuthi isimo sesisekelo isimo sendawo leyo, njengomuntu. Akukhathalekile ukuthi isikhathi lapho lelo fomu saqhamuka kuphi nje lapho umuntu avelaphi. Kukhona-ke kuphela into eyodwa kulawa amabili enganikeza iseli lenyama yegciwane. Iseli elinjalo lamagciwane, nokho, njengomuntu njengamanje elinganikeza alikakhuli ngokwanele, futhi ngakho-ke alivumeli kulo isenzo sobabili samadoda besilisa nawamandla abesifazane. Ukuthi ngabe kukhona ubumbano lomuntu nomuntu kanye nolungaphakathi, oluzolandelwa yinkinga yomuntu, kuya, okokuqala, kuseli lengculazi umuntu angalinikeza. Igciwane esitokisini lihlinzekwa isakhi somuntu emzimbeni womuntu. Lokho elemental, Nokho, ibunjiwe futhi iguqulwa kuphela kumandla abesilisa, noma amabutho esifazane.

Ukuze umlingani womuntu alungele ukuhlangana nobumbano noqobo oluyisiqalo somuntu kumlingani womuntu kumele aqine, athuthukiswe, akhuliswe ngaphesheya kombuso ojwayelekile. Kufanele ukuthi ishiye isimo esijwayelekile ngokwanele ngemuva, ukuze ikhiqize iseli lapho elinye lamandla lisebenza ngokuphelele kanti elinye okungenani alisihlanganisi ngokuphelele. Ukuthuthuka akudingeki ukuthi kuthuthuke kuze kufinyelele kumuntu ongase azalwe; kodwa-ke kufanele ilele lapho umuntu onjalo ehambe khona. Lapho umuntu enobuntu obunjengale kwalokho izakhi ezithile ze-oda eliphakeme ziyahehwa, futhi afune ukuzihlanganisa nomuntu. Okomuntu ukuthi anqume ukuthi uzokwazi yini noma akazukubumbana nalolo lwazi.

Uma umuntu evuma, umlingani oyisisekelo kuzodingeka abe wusizo kakhulu ekuvumeleni ukubumbana komzimba. Isitho, owesilisa noma owesifazane, awunawo umzimba wenyama futhi awunakunikeza iseli le-germ. Ngakho-ke kuyadingeka ukuthi nge-germ cell eyodwa enikezwe ngumuntu, owesilisa noma owesifazane, womabili la mandla kufanele asebenze. Okuyisiqalo, owesilisa noma owesifazane, uboleka izinto ezibonakalayo kumlingani wakhe ongumuntu ukuze azembathe enyameni ngenxa yenyunyana. Ngaphambi kobumbano lwabo izakhi zizovela kubalingani bazo abangabantu, kepha azitholi ukuqina ngokwenyama enyameni kuze kube yilapho kudluliselwa amanye amaseli emzimbeni we-astral womuntu. Isakhi somuntu sozakwethu siqukethe izingxenye zazo zonke izinto ezine, futhi kanjalo nengxenye umlingani oyisisekelo ingeyakhe. Ngemvume yomuntu uxhumano lwenziwa ngokwemvelo phakathi kobuntu bakhe boqobo nobuzimele lapho bubonakala kuye. Ngomzimba womuntu, i-astral yomuntu idonswa kumlingani oyisisekelo, futhi ne-astral — okuwumzimba womzimba — ilandela amaseli athile omzimba. Lokhu kudluliselwa kungenziwa kaningi ngaphambi kwenyunyana. Ngefomu le-astral namaseli womzimba avela kumlingani womuntu, okuyisisekelo kuthatha ukubonakala komzimba nokuqina. Bese kuthi kule nyunyana kube nemizimba emibili eqinile; kepha ngumuntu kuphela ongahlinzeka ngeseli legciwane. Amandla athile asebenza ngomuntu ngokuya ngokobulili bomuntu, owesilisa noma lowesifazane, elinye lisebenza ngesisekelo bese livusa lelo cala lengqamuzana lomuntu elishonile. Ngakho-ke womabili la mandla asebenza kuleso seli agxiliswe yisici sesithathu, esizothuthuka sisiya enganeni lapho izalwa. Umqondo uyenzeka-ke, kuthinte inkambo nokuzala. Bona-ke, baqhubeka nowesifazane, abe ngumuntu noma eyisisekelo. Ukubuyisa lokho okutholakele okuyisisekelo kumlingani womuntu kuthola amandla aqondile hhayi kuphela kwento yesisekelo kepha kuyo yonke imvelo, futhi ngakho-ke kwenziwa ngokuphelele ekulahlekelweni kwakhe okwesikhashana kwamaseli omzimba. Umlingani oyisisekelo angagcina ukubonakala nokuqina, noma kungahle kungenzeki, ngokuya ngemibandela. Abantu bangaba owesilisa nowesifazane, futhi izinto ezisezingeni elifanele zivele ngokufana ngesimo sowesifazane noma sowesilisa. Indlela echazwe lapha iqondakala kalula njengoba isetshenziswa kowesifazane wesifazane. Kodwa akufani uma kwenzeka kowesifazane wokuqala futhi owesilisa ongumuntu. Isisekelo ngaso sonke isikhathi uhlobo lweseli lenyama yegciwane elinganikezwa ngumuntu.

Ukwahlukanisa kumi phakathi komuntu nomhlaba womhlaba. Ngenhlanhla yesintu nangomhlaba okuwukuphela kwendlela yesizukulwane sesintu eyaziwayo ukukhiqizwa kabusha ngabantu ababili bobulili obuhlukile. Ngoba, esimweni samanje sobuntu, uma ezinye izindlela bezaziwa, izidalwa ezicindezela umngcele wempilo yenyama ezifuna ukungena lapho zingena emhlabeni wenyama beziyongena. Zigcinwa ngaphandle. Kudingeka uhlobo oluphakeme lomuntu ngaphambi kokuthi i-oda elingcono lezakhi liqale ukuhlangana nomuntu. (Bheka The Word, Umq. 21, amakhasi 65, 135). Okwamanje izinhlobo eziphansi zizungeza umuntu kuphela. Umnyango uvaliwe ngokumelene nabo. Kukhona lokhu kufana phakathi kwezinto ezisezingeni eliphansi kanye nesilinganiso sobuntu — okuyisisekelo ngokuyinhloko, futhi — ukuthi bobabili abanandaba nalutho, futhi bafisa injabulo nobumnandi bodwa. Izinto ezisezingeni eliphansi azikhathaleli ukungafi. Abakwazi, bangazisi. Konke akufunayo umuzwa, kumnandi, ezemidlalo. Isigaba esingcono okukhulunywe ngaso lapha yizinto ezisezingeni eliphakeme kakhulu. Lokhu kungahle futhi kube nokwakheka kobuntu, noma kungekho mzimba wenyama. Bafisa ukungafi, futhi bakhokha ngentokozo noma ikanjani. Bafisa ukuba ngumuntu; futhi, ngoba kungomuntu kuphela abangathola ukungafi kwabo, imvelo ibashukumisela ukuba bahlangane nomuntu. Baqhutywa ngemvelo; akuyona indaba yokwazi. Kepha ukungafi akutholakali ngaso leso sikhathi nje ngokumukelana nomuntu. Uma ukuhlukaniswa phakathi komhlaba namuntu okuyisisekelo kungasuswa, imiyalo ephakeme ibizogcina kude futhi izinhlanga eziphansi bezithululela kulo mhlaba. Kuzoba nokuwohloka kohlanga lwesintu. Kungaphonswa emuva iminyaka ekuziphendukeleni kwemvelo. Eqinisweni, ngabe isimo esinjalo besingavela, ama-Intelligences amakhulu ayeyodingeka yimithetho ukucekela phansi ingxenye enkulu yomhlaba womuntu. Izizathu zokuwohloka zizobe ziphindwe kaningi. Abanye abantu bazokwazi ukwanelisa izifiso zabo zocansi ngaphandle kokubukeka sengathi banomthwalo wemfanelo. Abanye bangagculisa izinkanuko zabo zamandla ngokusebenzisa izinto ezisemlingo. Ibhalansi phakathi kwesinxephezelo nomsebenzi wazo zonke izinhlobo, kufaka phakathi ezobuciko nesayensi, ibizodilizwa kakhulu kakhulu kunalokho okucatshangwa manje. Lapho-ke, ukulungiswa karmic kuzobangela ukuba kususwe umncintiswano.

Ngaphambi kokuthi ukwahlukaniswa phakathi kokuyisisekelo nomuntu kususwe umuntu, owesilisa nowesifazane, kufanele kube sesimweni esifanele futhi kufanele babone ubungcwele bokuzibophezela futhi bachume ekuzihlonipheni, ukuzilahla kanye nokuzithiba. Uma umuntu enezimpawu, zomzimba nezengqondo, kanye nesimo esifanele sokuzibophezela ngokuhlangana nezisekelo ukwahlukaniswa kuzosuswa. Ukungenela ngaleso sikhathi bekungeke kwenzeke kuphela; kungahle kube okulungile.

Ngezimo ezifanele zomzimba kusho ukuthi umuntu wayezoba nomzimba ophumelelayo, ukuthi wayezokwazi ukumiswa ngokufanele, akwazi ukugaya ukudla kwakhe futhi afake ukudla kwakhe ngaphandle kokuvutshelwa nokubekwa, abe nokulingana okukhona phakathi kwamabhizinisi amhlophe nabomvu egazini lakhe ukusatshalaliswa, ukuphefumula okugcwele ngisho nokuphefumula, futhi kube yisimilo futhi kuhlanzekile ocansini. Isimo sengqondo kufanele sibe yinye lapho efisa ukuba nesibopho khona futhi uyazi ukuthi kufanele abhekane nokuzithuthukisa nokusiza abanye ekuthuthukeni. Lezi ezimbili yizimo ezifanele. Lapho-ke isigaba esingcono sezinto ezizimele sizofuna ukuqashelwa komuntu nokufisa ukuhlangana, bese-ke, futhi, isisekelo somuntu sasiyovuselelwa emzimbeni, futhi ngomzimba womuntu umzimba wenyama uzoveza uhlobo lweseli elenza inyunyana ne elemental engenzeka.

Njengoba kunesimo esifanele ngokomzimba nangokwengqondo kumuntu kanye nesimo esifanele emhlanganweni oyinyunyana, ukwahlukanisa kuzosuswa bese kuthi into yesithathu ibe khona kule nyunyana. Amandla obuduna noma besifazane anikezwe ngumuntu futhi avela emandleni ahlukile asebenza kulokho okuhlanganisiwe kufakwa esitokisini segciwane lomuntu ngesici sesithathu, 'esidonsa uphawu' lokukhulelwa. Inkinga kungaba yinyama yomuntu esesimweni, ngokomzimba emzimbeni, futhi enayo noma ingenangqondo. Lo mkhiqizo ungahle ube nezimpawu ezimbili, ukuqina komuntu nokuba namandla okuqala, ikakhulukazi lezo zici ezithile zomzali wakhe.

Isisekelo somzali ngokuxhumana nomqondo wobudlelwano bayo nomuntu buye sagcizelela okuthile kokukhanya kwengqondo, ngokufanayo njengoba ubuntu bomzimba womuntu buhehwa futhi buthinteka ukukhanya komqondo wakhe; kodwa bekungeke kube okungenakufa, okungukuthi, bekungeke kube nomqondo ongafi. Lokho obekuzokuthola ngokuhlangana njalo nomuntu kanye nokusetshenziswa kwamaseli wenyama atholakala futhi nokwabiwa yiwo ngokusebenzisa isakhi somuntu kungaba ubuntu. Kwakuzothuthukisa uqobo kube yisibonelo sobuntu bese kuba nobuntu. Ubuntu buzosho ukuthi, yize kungenangqondo futhi kungafi ekufeni, ngaleso sikhathi kwakuzodlula ngaleli gciwane elalizokuba namandla okuthuthuka libe ubuntu obusha. Ukuba nobuntu, okuyisisekelo ezimpilweni zayo zansuku zonke kungahlukaniswa kumuntu ojwayelekile. Kukho konke okungazwakala kumuntu yibo ubuntu bayo. Ngaphezu kwalokho, bonke ubuntu ezindaweni ezinikeziwe basebenza ikakhulu ngamafomu; Ngaphezu kwalokho, kunesibonakaliso esiyingqayizivele somqondo lapho ukungabikho kwengqondo yomuntu munye kufihlwe khona.

Iphethini isethelwe ekukhanyeni kwe-astral esifundeni ngasinye esisezingeni lomhlaba, lapho abantu benza ngamaphethini. Ngaphansi kwalezi zinhlobo eziguqukayo kancane kancane abantu bakha imikhuba yabo, amasiko abo, imicikilisho, imidlalo, izijabulisa, isitayela nokugqoka kwabo. Zonke lezi zinto ziyahlukahluka ezingxenyeni ezihlukene zomhlaba, ezinye zincane, ezinye zinkulu. Abantu, ngenxa yezingqondo zabo, abalandeli ngokuqinile amaphethini. Okuyisiqalo osanda kuthola ubuntu njengoba kushiwo, uphendula ngokufunwa kwamaphethini. Ngakho-ke i-elemental iwela ngasikhathi sinye ukuvumelana nabanye abahlali futhi yenze ngokwendalo nangomusa ngokwedlula kwabo. Into esetshenziswayo esesisanda kuthola isimo somuntu futhi esivela entweni engabonakali egcwele ezweni lomuntu ayinakubonwa njengehlukile kunabantu, ngaphandle kokuthi ibukeka isanda kuba ntsha, inomusa xaxa. Uyakhuluma futhi enze ngobuhlakani — kepha nokho awunangqondo. Akunangqondo yomuntu ngamunye. Ukucabanga kwayo okubonakalayo nezenzo ezihlakaniphile zibangelwa ukuvela okutholwe kumlingani wayo ongumuntu, futhi kuya phambili emandleni emiqondo ahlanganyelwayo abahlanganyeli bayo bomphakathi emphakathini. Babheka ngomshini wayo wezinzwa, futhi kuyaphendula. Okuyisiqalo kungasebenza njengowamukela izivakashi, umnikazi wendlu, indoda yebhizinisi, umlimi impela kanye nesilinganiso. Ezindabeni zebhizinisi kuzokwanda nokukhalipha, ngoba inemvelo yemvelo ngemuva kwayo, futhi iyayibona inhloso yabanye. Uma elemental ithola ubuntu it, Ngakho-ke, ungahlukaniswa kubantu abavamile, noma ngabe entula ingqondo yomuntu ngamunye.

Eqinisweni, abantu abavamile namuhla baphila impilo eyisisekelo, kuphela abayindalo njengokwemvelo. Bafuna ukuzijabulisa nokusizakala. Bayithola ebhizinisini, kwezepolitiki nasekuxhumaneni nomphakathi. Yabo impilo yokuphila kwemizwa, cishe ngokuphelele. Imvelo yabo eyisisekelo ihamba phambili. Lapho ingqondo isebenza, kufanele isebenze ukunikeza ukwaneliseka kwesimo esiyisisekelo. Ukusebenza kwengqondo kuphendukiselwa ekweneliseni okuhle.

Lapho i-elemental ifa iba nobuntu, kuthi emva kokufa igciwane lobuntu lihlale likhona. Ukusuka lapho kwakhelwe ubuntu obusha. Vele, akukho memori elidluliswa, ngoba ubuntu abunayo inkumbulo ekwehlela ukufa.

Ubuntu bungakwazi futhi ngakho-ke buzosetshenziswa yingqondo ukuxhumana nabantu ngesikhathi sokuphila komhlaba kwengqondo. Ngale ndlela, impilo ngemuva kwempilo, ngokuhlangana nomqondo, okuyisisekelo bekungavusa ngaphakathi ngokwako lokho obekuzokhanyiswa kube ingqondo uqobo, bese kuba nomqondo ongafi.

Ukuvela kwesikhathi esidlule lapho izinhlangano ezisezingeni eliphansi, hhayi izilwane, zengezwe ebuntwini bokwenyama, futhi ngaleyo ndlela ngaba nelungelo lokuba yimizimba eyindalo neyomzimba wengqondo, kuqhubekile ngokwengxenye yemigqa lapha ekhonjisiwe. Izilwane azingeni embusweni wabantu ngale ndlela. Okuyisiqalo somuntu kuyinto eyakhekelayo ethe esikhathini esidlule yaba ukuhlobana kwengqondo ngenye yezindlela eziningi. Okushiwo lapha kungenye yezindlela.

Izingane eziqhamuka ebunyeni babantu nasezihlokweni ezizimele zizohlukaniswa njengalabo ingqondo yomuntu eye yangena emzimbeni, nalabo abangenangqondo yomuntu ngamunye.

Izingane ezingenangqondo zimane nje zingumkhiqizo wenyunyana nowesici sesithathu, okuyigciwane lobuntu. Banobuntu, kepha abanangqondo. Ubuntu buhlangene futhi babopha uphawu lobumbano lwabazali ngaphansi kokugcotshwa kwengqondo. Izingane ezinjalo, ngokuhlangana kwazo zisencane nabantu futhi kamuva empilweni yabantu abadala ngomshado, zingaxhumana nemicabango eyenele yabalingani bazo abangabantu ukuba benze njengoba benza lezi. Noma kunjalo abanangqondo yomuntu ngamunye, ngakho-ke abanazinyathelo; noma beyizibonakaliso ezinhle zokubukwa okuhleliwe nezindlela ezijwayelekile, ezijwayelekile zemiphakathi yabo. Lezi yizidalwa ezingabantu bodwa, ezingafinyelelwanga ingqondo yodwana.

Kunesinye isigaba sale nzalo esingenangqondo; zimangalisa. Ukuba nomzimba ophumelelayo nenhlangano ehlanzekile yezengqondo, asetshenziswa yi-Intelligences ukufeza izinhloso amadoda ngemicabango nangezenzo azenzile ezidingekayo njengeKarma yazo ehlanganayo. Izidalwa ezikulesi sigaba zisebenza emhlabeni njengoba izinto ezisezingeni eliphakeme zisebenza ohlangothini olungazwiswanga lomkhakha womhlaba (bona The Word, Umq. 21, iphe. 2, 3, 4). Abanye abanjalo kungenzeka ukuthi bavele emlandweni, ukuletha kanye nokwenza uhlelo olusha lwezinto. Bangaba ngabaholi empini, amaqhawe, abanqobi, abaze abacabangi abakhulu. Zisetshenziswa njengezinto zokuguqula ikusasa lamazwe. Noma kunjalo konke lokhu kwenziwa ngaphandle kolwazi nokuqonda kwabo, ngoba abanangqondo. Benza njengoba bephoqelelwa, futhi baphoqelelwa yi-Intelligences ebusayo. Umvuzo wabo umthelela ovela kulezi zinhlakanhlaka ezibaqondisayo, ngakho-ke maduze bazokwazi ukukhanyiselwa yingqondo yabantu ngesikhathi sokuziphendukela kwemvelo, futhi kamuva babe yizakhamizi ezigcwele zomhlaba wengqondo.

Izingane eziyinzalo yezinto zokuqala kanye nabantu, noma kunjalo, zingaba kolunye uhlobo, labo izingqondo zenyama. Lokho kunezinzuzo ezinkulu ngaphezu komuntu ojwayelekile. Baqhamuka kumzali ongumuntu onamandla futhi oqinile futhi ngokusuka kumandla nokwanda komzali oyisisekelo, okungalawulwa. Iningi lokungapheleli, izifo, imikhuba emibi, indoda evamile eyizuza njengefa ngokuzalwa, ayikho emzimbeni wengane ezelwe kubazali abanjalo. Inzalo enjalo ingaba namandla athile ayisisekelo, ukubona kwangaphambili, ukuzwela okuqondile kokuqonda kwezimpawu ekuveleni. Kepha ngaphezu kwakho konke lokho, wayezoba nomqondo owakhethile le nsimbi yomzimba, ingqondo enamandla, okwazi ukuqonda, ukuqonda, ukucabanga, ukudala. Angaba yisikhulu, iqhawe, umcabangi, noma umuntu ocashile, othobekile, ngokomsebenzi abhekene nawo. Imvelaphi yakhe yenyama ingaba phakathi kwabaphansi noma abanamandla. Ubezobhala phansi umsebenzi wakhe noma ngabe uhlalaphi.

Lawa amanye amaqiniso ngezingane zabantu nezinto ezisetshenziswayo lapho izinganekwane nezinganekwane zintanta khona.

(Kuzoqhutshwa)